In het TV programma “Buitenhof” van jl. zondag, was u erg stellig: “Bedenk wel dat de VS over 10 jaar energie-exporteur zijn en denk je eens in wat dat gaat betekenen voor de geopolitieke verhoudingen”.
Helaas….dit is een mythe die al enige tijd over de wereld waart en door veel beleidsmakers en de media eindeloos en vooral kritiekloos herhaald wordt. Wie die mythe in de wereld gebracht heeft is gissen en waarom het gebeurd is en zorgvuldig in stand gehouden wordt eveneens. Wij gaan daar niet over speculeren; dat brengt ons niet verder.
Het kenmerk van een mythe is dat velen er in geloven terwijl zij toch niet waar is. Dat geldt onverminderd voor de toekomstige energiepositie van de VS, en overigens ook voor de wereldwijde energiesituatie. Zij is gebaseerd op onwaarschijnlijk grote aannames ten aanzien van de voorraden schaliegas en schalieolie. Die zouden zo overvloedig blijven stromen, dat de toekomst qua beschikbaarheid van energie er op eens veel zonniger uitziet.
Wederom helaas, het is een strohalm waar men zich aan vast klampt, wetende dat olie en gas de bloedstroom van onze samenleving zijn en zich uitstrekken tot in alle haarvaten daarvan. We weten allemaal dat het opraakt en de schaliestrohalm stelt het schaarstemoment nog even uit.
Neem de oliesituatie van de VS. Die consumeren nog steeds een kwart van de wereldproductie van fossiele brandstoffen. De olieconsumptie van de VS is op dit moment 19 miljoen vaten van 159 liter olie per dag. Daarvan worden 9 miljoen vaten geïmporteerd. De schalieolieproductie in de VS levert net een half miljoen vaten per dag op. Als dat moet groeien naar 9 miljoen vaten per dag in 2020, levert dat een onwaarschijnlijk hoog groeipercentage op. Goed geïnformeerde olieanalisten houden het erop dat in 2020 een maximaal totaal van 2,5 miljoen vaten gehaald wordt. Dus moet de VS nog steeds 6,5 miljoen vaten importeren. En als de VS olie-exporteur gaat worden, waarom dan die kostbare en omstreden Keystone XL pijplein aangelegd? Die is toch bedoeld om Teerzandolie uit Canada te importeren?
Maar het wordt nog erger. De bestaande binnenlandse productie van 10 miljoen vaten “gewone” olie loopt gestaag terug. Alle velden verliezen 10-12% van hun productie per jaar. Ofwel een verminderde opbrengst van ruim 1 miljoen vaten per dag. Dus er moet steeds harder gelopen worden om niet stil te blijven staan. En dan laten we maar even buiten beschouwing dat schaliebronnen een afname ratio hebben van ca 40% per jaar. Na 3-4 jaar zijn ze uitgeput en moet er opnieuw geboord worden. Het resultaat is een tsunami aan boorputten en een enorme kapitaalvernietiging in iets wat sterk op een piramidespel lijkt. Hetzelfde geldt overigens ook voor schaliegas.
Energie is een belangrijke, zo niet de allerbelangrijkste component in de geopolitieke
verhoudingen. Er zijn vele oorlogen om gevoerd en er zullen waarschijnlijk nog wel
enkele volgen. Het is daarom zaak dat mythes bij de bepaling en uitvoering van het
buitenlandbeleid geen enkele rol kunnen spelen.
U sprak in dezelfde TV uitzending gepassioneerd over Europa en onze rol daarin. Wat betreft energie is Europa “stuck-in-the-middle”, gevangen tussen energiehongerig Azië en de VS, en zelf arm aan fossiele brandstoffen. Schalies komen hier wel voor, zij het in beperkte mate en in dicht bevolkte gebieden. Het is voor ons geen optie, zelfs niet als mythe.
U sprak ook over Noord Afrika als geopolitiek speerpunt voor Europa. Het wordt tijd dat erkend gaat worden dat het ook een energiespeerpunt voor Europa is. We kunnen alleen onze behoefte aan energie oplossen door een pact aan te gaan met wat Sarkozy destijds de “Union Mediterrané noemde en nu eindelijk eens serieus aan de slag te gaan met het Desertec Industrial Initiative, het van oorsprong Duitse project om grootschalig “woestijnstroom” te gaan produceren.
Europa kan nooit 100% zelfvoorzienend zijn met zon- en windenergie, de enige bronnen die ons nog resten. Daar is het land- en zeeoppervlak te klein voor en, met uitzondering van Zuid Spanje, de zoninstraling niet voldoende groot.
Energieonafhankelijkheid is van existentieel belang voor Europa en dus voor ons. Die
onafhankelijkheid bereiken we uitsluitend en alleen met Duurzame, Hernieuwbare Energie, nooit met de strohalm van fossiel. Europese samenwerking op dit gebied, ook in Desertec, is een absolute noodzaak. Dit is geen mythe, maar harde geopolitieke realiteit.
Wij roepen u op om dit als vertrekpunt voor uw beleid te nemen en de verhalen over de
zegeningen van schalieolie en –gas naar het rijk der fabelen te verwijzen.
